Tyczenie budynków i urządzeń uzbrojenia naziemnego i podziemnego
Geodezyjne tyczenie budynków i obiektów naziemnych to proces, który obejmuje szereg czynności pomiarowych mających na celu precyzyjne określenie lokalizacji budynku lub innego obiektu na działce budowlanej. Polega ono na wskazaniu w terenie punktów o założonym położeniu w układzie odniesienia oraz oznaczeniu ich w sposób tymczasowy lub trwały .
Tyczenie jest niezbędne przed rozpoczęciem budowy i służy do tego, aby plan budynku na działce był zgodny z projektem budowlanym. Wytyczenie musi uwzględniać położenie obiektów istniejących względem projektowanych, a także spełniać wymogi prawne, takie jak minimalne odległości od granic działki czy linii zabudowy.
Prace tyczenia wykonuje geodeta posiadający odpowiednie uprawnienia. Geodeta analizuje dokumentację projektową, wykonuje pomiary w terenie i oznacza główne osie obiektów budowlanych, charakterystyczne punkty projektowanego obiektu oraz stałe punkty wysokościowe, które są niezbędne do prawidłowego posadowienia budynku.